Het eiland van isolement
Ik was ongeveer 25 jaar en accountmanager in de ICT kwaliteitsmanagement. Veel verstand had ik er niet van. Ik had er geen passie voor en voelde me zeer onveilig en onprettig op de werkvloer. Ik faalde dan ook in mijn werk en voelde me verloren. Dit was de derde baan op rij waarin ik geen succes had, geen plezier had en aan het overleven was.
Toch had niemand dit in de gaten. Ik hield me sterk, deed m’n stinkende best en liet niet merken dat ik me eigenlijk heel ongelukkig voelde. Ik dacht ook dat het normaal was. Omdat ik niets anders kende dan werk waarbij de stress door mijn lijf gierde en ik na enkele maanden alle motivatie voelde wegglippen als zand door mijn vingers.
In plaats van deze gevoelens te delen en anderen om hulp te vragen, sloot ik me juist af en raakte in een isolement. Dit was een van de moeilijkste periodes uit mijn leven.
Isolement
Isolement is een typisch mannelijke manier van omgaan met moeilijkheden. Alhoewel het ook voorkomt bij vrouwen, zijn het vooral de mannen die naar binnen gekeerd raken en zich afsluiten voor hun omgeving wanneer het leven moeilijk wordt. Dit is vaak geen bewuste keuze, maar meer een gevolg van het onvermogen om zich in die moeilijkheden te verbinden met anderen. Tim van Lent en Wim Overdiek beschrijven dit in hun boek “Als De Man Verliest” als “het eiland van isolement”.
Wat als je rondloopt met pijn uit het verleden, het verlies van een dierbare of het mislukken in je werk of relaties? Als man sta je dan voor een (schijnbaar) onmogelijke opgave. Je eigen pijn onder ogen komen is al een lastige, laat staan het delen met anderen. Hoe doe je dat en met wie? Om hier antwoord op te kunnen geven is het belangrijk om het mannelijk isolement beter te begrijpen.
Waaraan herken je isolement?
Een man die zichzelf isoleert praat meestal niet over zijn diepste pijn, maar mogelijk wel over meer oppervlakkige problemen. Hij kan klagen over het weer of een rotdag op het werk, maar vertelt niet over zijn onzekerheid of angst. Deelt niet dat hij zich machteloos voelt en bang is voor de toekomst. Aan de buitenkant lijkt deze man vlak met een ondertoon van irritatie.
Een ander kenmerk is het verwaarlozen van sociale contacten. Vriendschappen krijgen steeds minder prioriteit en de agenda wordt gevuld met meer en meer werk of het vullen van vrije tijd met beeldschermen of vluchten in hobby’s.
Isolement kan ook veel onopvallender zijn. Een man blijft zijn vrolijke gezicht opzetten, en je hoort hem niet klagen, maar onder dat masker van vrolijkheid en energie ligt een verborgen wereld waarin hij niemand binnen laat. Deze mannen werken vaak hard en veel. Ze zorgen dat ze geen loze tijd in hun agenda hebben, want stilstand maakt het lastig om de schijn op te houden. Deze vorm van isolement is het moeilijkst te herkennen en daarmee het gevaarlijkste. Dit zijn de mannen waarvan “niemand zag aankomen dat…..”.
Waarom isoleren mannen zich?
Mannen hebben vaak geen taal om zichzelf te uitten bij moeilijkheden. Ze weten letterlijk niet hoe ze hun gevoelens onder woorden moeten brengen. Ze merken wel dat er in hen van alles gebeurt, maar snappen het zelf ook niet.
Vrouwen van nu hebben als meisjes geleerd in hun opvoeding en socialisatie dat het geaccepteerd en wenselijk was om gevoelens te delen. Mannen van nu hebben als jongens geleerd dat ze vooral sterk moeten zijn en dat gevoelig en verdrietig zijn niet veilig is. Daar was vaak geen waardering voor en werd daarom ook minder goed ontwikkeld bij de mannen.
Vooral niks laten merken en doorgaan was en is de overlevingsmodus van menig man. Te nauw contact met anderen voelt dan als een bedreiging en wordt vermeden. Want als je een avond met een vriend aan de praat raakt, kan hij zomaar vervelende vragen gaan stellen waar jij geen antwoord op hebt. Als jij één stukje van jezelf bloot geeft kunnen mensen gaan peuteren. Dan komt er misschien iets los waar jij als man helemaal geen zin in hebt. Dus begint een man zich te isoleren om niet met de pijn en zijn onvermogen geconfronteerd te worden.
Wat kun jij doen als je in dit isolement zit?
De eerste stap die jij kunt zetten is (h)erkennen dat jij jezelf isoleert. Als je jezelf herkent in het verhaal hierboven duw het dan niet weg. Want hoe lekker die jas van isolement misschien ook zit, het is geen mooie jas en hij houdt je zeker niet warm. Ga na of je bewust of onbewust bezig bent om in isolement te komen en te blijven?
Als je beseft dat je dit doet, stel jezelf dan de vraag of je dat ook echt wilt. Wil je iemand zijn die zich terugtrekt en opsluit in zijn eigen wereldje? Wil je deze nare gevoelens met je mee blijven zeulen en tot in lengten van dagen in dit isolement blijven zitten? Is dat de rol die je wilt spelen in je eigen leven en die van je naasten?
Als het antwoord daarop nee is, dan is de volgende vraag of je bereid bent om hier zelf verandering in te brengen. Jij bent de zelf de sleutel om het isolement te doorbreken. Je kunt dit doen door je partner dit artikel te laten lezen en er een gesprek over te beginnen. Een andere stap kun je zetten door het met een goede vriend te bespreken of een collega die je vertrouwd. Je kunt ook hulp inschakelen van een professional die je in dit proces ondersteunt. Je kunt hierbij denken aan een psycholoog of coach.
Als dat allemaal nog een of twee stappen te ver is, begin dan met op te schrijven voor jezelf hoe je je voelt, wat er in je omgaat en zoek woorden die daarbij passen. Dit zal je helpen om het later ook met anderen bespreekbaar te maken.
Als man weet ik zelf hoe lastig het kan zijn en hoe groot de verleiding van isolement kan zijn. Toch kies ik ervoor om open te zijn en mijn gevoelens en moeilijkheden met anderen te delen. Het lucht op, geeft nieuwe inzichten en bovenal schept het gezonde verbinding.
En jou wens ik dat ook toe! Wat je na het lezen van dit artikel ook doet, zet een eerste stap in het doorbreken van jouw isolement!